จุดเด่นสำคัญในศาสตร์แผนจีนคือ การวินิจฉัยโรคแบบองค์รวมประสานกับการรักษาด้วย หลักธรรมชาติสมดุลย์ ประกอบด้วย ปัญจธาตุ น้ำ ไม้ ไฟ ดิน ทอง, สภาวะการเปลี่ยนแปลง (ปากังเปี่ยนเจิ้ง) หยิน หยาง พร่อง แกร่ง ร้อน เย็น นอก ใน และ เส้นลมปราณทั้งหมด

         พื้นฐานแรกในการวินิจฉัย คือ การตรวจจับชีพจร (แมะ) โดยการ

ดู → ดูลักษณะการเดิน, การเคลื่อนไหว, ดูสีหน้า, ลิ้น
ดม → ดมกลิ่นในร่างกาย, กลิ่นเหงื่อ, กลิ่นปาก
ถาม → ถามอาการและตำแหน่งของโรค สาเหตุของการเกิดโรค
จับ → การตรวจจับชีพจรจากข้อมือทั้งสองข้าง

         จากนั้นวินิจฉัยตามหลักสภาวะการเปลี่ยนแปลง (ปากังเปี่ยนเจิ้ง) ประกอบกับหลักปัญจธาตุ และเส้นลมปราณในการนวดทุยหนา, ฝังเข็ม, ครอบแก้วสูญญากาศ (ป๋าควั่น) และกวาซา